Maria jest najsłynniejsząkobietąBiblii, matkąJezusa Chrystusa, zwanąrównież Matką Boską, Królową Nieba albo Madonną (z włoskiego „moja władczyni“). Maria przedstawiana była w oblamowanym złotem niebieskim welonie i czerwonej lub zielonej sukni, początkowo jako królowa na tronie, później w pozycji stojącej jako matka i kobieta. Maria jest miłościwą władczynią i opiekunką wiernych. Tak ukazuje ją obraz Madonny miłosiernej, który odzwierciadla średniowieczne prawo obyczajowe, według którego szlachetne damy mogły udzielać proszącym o pomoc potrzebującym azylu pod swym płaszczem. Tak Maria stała się wstawienniczką wiernych u Boga. Maria roztacza swój płaszcz i chroni pod nim ludzi – tak przedstawił ją Michael Erhart (ur. około 1445- zm. po 1522) w drewnianej rzeźbie Madonna z Ravensburga, 1648, znajdującej się dziś w Muzeum Bode w Berlinie.

W języku niemieckim[1]Maria zwana jest często „Unsere liebe Frau” lub w formie skróconej „Liebfrauen” („Nasza droga Pani”). Słowo „Frau” („Pani”) ma tutaj stare znaczenie „Herrin” („Władczyni”). „Frouwe” było żeńskim odpowiednikiem średnio-wysoko-niemieckiego słowa „Fro” oznaczającego pana lub władcę. „Frondienst” („Pańszczyzna”) była więc „służbą dla pana”. Nazwy kościołów „Liebfrauen” lub „Unserer Lieben Frauen”[2]nie odnoszą się do wielu osób, lecz są starą formą dopełniacza słowa „Frau”. W modlitwach katolickich często zwraca się do Marii jako do „Naszej najukochańszej Pani”. Wiele klasztorów i innych wspólnot łączących wiernych, noszą jej imię. Niekiedy Maria przedstawiana jest wraz ze swym Synem Bożym stojąco lub siedząco na księżycu w blasku wiecznych promieni słońcajako „Niewiasta obleczona w słońce”. Księżyc u jej stóp symbolizuje to, co nietrwałe i wiecznie się zmieniające.

– według Nikolausa Weckmanna Starszego (w Ulm 1481-1526): Madonna z Dzieciątkiem , fragment późnogotyckiego ołtarza skrzydłowego (około 1510/20), Kunsthistorisches Museum (Muzeum Historii Sztuki) w Wiedniu.

[1]Uzupełnienie tłumacza

[2]Frauen- forma liczby mnogiej słowa Frau

Święty Mateusz i świętyŁukasz przekazują wNowym Testamencie, żeDuch Święty jest z Marią, że niepokalanie narodzi Dziecię, „Syna Najwyższego”. Wieść tą oznajmia – Anioł Gabriel, dlatego też scena ta zwana jest Zwiastowaniem Anielskim. Gabriel przemawia do Marii: „Nie bój się (…) Dla Boga bowiem nie ma nic niemożliwego.”. Na obrazach Duch Święty ukazywany jest jako gołąb, symbol pokoju, którym posługiwał się także Pablo Picasso. Aniołczęsto trzyma białą lilię jako znak łaski, której dostąpi Maria. Dowiedziawszy się, iż jest brzemienna, śpiewa ona jedną z najpiękniejszych pieśni Biblii, zatytułowaną pierwszym łacińskim słowem „Magnificat”. Do dziś pieśń ta śpiewana jest we wszystkich chrześcijańskich kościołach:

„Wielbi moja dusza Pana i raduje się duch mój w Bogu, moim Zbawcy…

Gdyż wielkie rzeczy uczynił mi Wszechmocny,

Święte jest Jego imię.”

– według Bartolomé Esteban Murillo (16177-1682): „Zwiastowanie Najświętszej Marii Pannie“, 1648, Muzeum Prado w Madrycie.

Żywot Marii opisany jest nie w Biblii, lecz w „Złotej Legendzie“ („Legenda Aureea“), najsłynniejszej księdze średniowiecza. Odniesienie do babki Anny jest ważne dla zrozumienia Kościoła i Świętej Rodziny. Anna odziana jest w chustę, Maria nosi koronę. Obraz ten zatytułowany jest „Anna Samotrzecia“- Anna we trzech. Istnieją również obrazy przedstawiające Świętą Rodzinę wraz z dziadkami Anną i Joachimem, Marią i jej mężem Józefem wraz z Dzieciątkiem Jezus.
– Ołtarz skrzydłowy „Święta Rodzina“, około 1480, Kościół Św. Mikołaja w Stralsund

Obraz Marii z małym Jezusem jest z jednym z najbardziej poruszających obrazów biblijnych: szczęśliwa matka ze swym dziecięciem. Już od drugiego wieku istnieją takie wizerunki. W tym czasie Marię przedstawiano w majestacie Królowej Nieba, najczęściej podniośle i surowo na tronie, z frontalnie jak ona sama namalowanym Jezusem siedzącym na jej kolanach. Od 1200 roku Maria otrzymuje coraz więcej cech matczynych i kobiecych. Maria zwraca się ku swemu dziecku. Jej miłość jest wyraźnie widoczna w intymnym związku matki z dzieckiem. Maria nosi Jezusa na ramieniu, trzyma go bezpiecznie i pokazuje pełna radości. Jezus ukazywany jest przy tym już często z symbolem swego późniejszego życia – kulą ziemską lub jabłkiem jako symbolem nowego człowieka. Częste są także wspólne wizerunki Świętej Rodziny – Marii i Jezusa z Józefem – rodziny patchworkowej sprzed 2000 lat w Boże Narodzenie w Betlejem lub podczas ucieczki przed Herodem do Egiptu.
– według Raffael da Urbino (1483-1520): „Madonna Sykstyńska“, 1512/13, Gemäldegalerie Alte Meister (Galeria Obrazów Starych Mistrzów) w Dreźnie
– według Wita Stwosza (1447-1533), drewniany ołtarz w Katedrze Św. Piotra i Św. Jerzego w Bambergu

Obraz Matki Boskiej Bolesnej (łac. „Mater dolorosa“) przedstawiający pełną troski matkę i Pieta ukazująca Marię z jej na krzyżu umarłym Synem, wzbudzają współczucie z Marią bolejącą nad śmiercią Syna. Jej żałoba ucieleśnia cierpienie wszystkich matek umarłych lub zabitych dzieci. Wiele pomników wojennych, między innymi autorstwa Käthe Kollwitz (1867-1945) i Ernsta Barlach (1870-1938) podejmuje ten motyw.
– według Michelangelo Buonarotti (1475-1564): Pieta Watykańska, 1498/99, Marmur, Bazylika Św. Piotra w Watykanie, Rzym

– według Raffael da Urbino (1483-1520): „Madonna Sykstyńska“, 1512/13, Gemäldegalerie Alte Meister (Galeria Obrazòw Starych Mistrzòw), Państwowe Zbiory Sztuki w Dreźnie